湖南成立短缺药品监测预警中心
| Арарат | |
|---|---|
| A?r? Da?? / ?????? | |
  Арарат (десно) и Мал Арарат (лево) | |
| На?висока точка | |
| Надм. вис. | 5137 м |
| Истакнатост | 3611 м 48-ма |
| Заведена како | на?висок во зем?ата, ултра |
| Друго име | A?r? Da?? / ?????? |
| Географи?а | |
Арарат на карта
百度 内饰方面，相比此前的概念车，概念车已经能够看到未来量产版车型的雏形，整体设计极为简洁并富有科技感。
| |
| Место | на?близок град: Догуба?азит, Агри, Турци?а[1] |
| Геологи?а | |
| Вид | стратовулкан |
| Последен избув | 1840[2] |
| Искачува?е | |
| Прво осво?ува?е | 1829 Фридрих Паро и Хачатур Абов?ан[3] |
Арарат (турски: A?r? Da??, ерменски: ??????) — заспан вулкански масив и на?висока планина во Турци?а и сета Ерменска Висорамнина. Има два врва: Голем Арарат (5.137 м) и Мал Арарат (3.896 м). Масивот има пречник од околу 40 км, а иранско-турската граница минува источно од Мал Арарат.
Според Библи?ата, во ?горите на Арарат“ застанала арката на пророкот Ное откако стивнал Светскиот потоп.
Планината зазема знача?но место во ерменската култура и големоерменските идеи, и е претставена е на грбот на Ермени?а.
Географи?а
[уреди | уреди извор]Арарат се нао?а во областа Источна Анадоли?а, поме?у Догуба?азит и Игдир, недалеку од границата со Иран, Ермени?а и азербе??анската ексклава Нахичеван, ме?у реките Аракс и Мурат.[1] Врвот е сместен 16 км западно од турско-иранската и 32 км ?ужно од турско-ерменската граница. Од северозападната до западната страна на масивот се протега Араратската Рамнина.
Геологи?а
[уреди | уреди извор]Масивот претставува стратовулкан, образуван од лава и вжештен исфрлен матери?ал, и нема кратер. На надморска височина преку 4.100 м, планината се состои претежно од магматски карпи покриени со ледена капа.[5] ?угоисточно од главниот врв, од истата основа се издига помалиот ?улав Мал Арарат, висок 3.896 м. Поме?у двата врва лежи висорамнина сочинета од скаменета лава. Поднож?ата на двете планини зафа?аат приближно 1.000 км2.[6] Се смета дека планините настанале во неогенот, при затвора?ето на праокеанот Тетида.[7]
Искачува?е
[уреди | уреди извор]Планината први ?а освоиле германскиот природонаучник Фридрих Парот и мештанинот Хачатур Абов?ан во 1829 г.[3] Во 1845 г., Абов?ан ?а искачил планината со германскиот минералог Ото Вилхелм фон Абих, а следната година англискиот политичар Хенри Д. Симор.
Денес планината може да се искачува само со издадена дозвола и во придружба на ополномоштен водич од Турци?а.
Македонски искачувачи
[уреди | уреди извор]На?познат македонски искачувач на Арарат е алпинистот Живко Темелкоски, ко? до 2008 г. планината ?а има освоено на девет наврати.[8]
Првата жена од Македони?а што го искачила Арарат е планинарката Катица Борисовска, како учесник во V Ме?ународно искачува?е на планината Арарат во 2006 г.[9]
Во Библи?ата
[уреди | уреди извор]Во Библи?ата, Арарат се споменува како местото ка?што застанала Ноевата арка по Светскиот потоп (Битие 8:4). Во неа се вели дека бродот застанал на ?горите на Арарат“, споменува??и го поширокото подрач?е, па затоа не е сигурно дека се работи за самата планина ко?а денес се нарекува ?Арарат“.
Во сириското православие и Куранот се смета дека Ное застанал на планината ?уди, во денешен северозападен Иран. До средниот век, западното толкува?е за планината превагнало во сите цркви, вклучува??и ги и православните.
Политички граници
[уреди | уреди извор]Арарат речиси образува четвороме?е поме?у Турци?а, Ермени?а, Азербе??ан и Иран. Врвот се нао?а 16 км зашадно од иранската и азербе??анската граница, како и 32 км ?ужно од ерменската граница.
Троме?ата Турци?а-Ермени?а-Азербе??ан и Турци?а-Иран-Азербе??ан се оддалечени 8 км, одделени со тесен по?ас на турска територи?а со магистралата E99 во правец на Нахичеван (Азербе??ан).
Ваквите граници важат од 1991 г. со осамосто?ува?ето на Азербе??ан и Ермени?а, но исцртани се во 1923 г, по судирите во Првата светска во?на и падот на Отоманското Царство, особено во Ерменско–азербе??анската во?на (1918- 1920) и основа?ето на Република Турци?а со Лозанскиот договор (1923) во ко? е уредена поделбата на Отоманското Царство.
Од 1923 до 1991 г, ерменско-азербе??анската граница била внатрешна, во рамките на Советскиот Со?уз (поме?у Ерменската ССР и Нахичеванската АССР). Пред Првата светска во?на, подрач?ето било поделено поме?у Руското, Отоманското и Персиското царство.
Планината е отворена за посетители дури во 1998 г., а од 2004 г. сочинува дел од природен резерват.
Значе?е во ерменскиот национализам
[уреди | уреди извор]
Според ерменската митологи?а, Арарат бил дом на боговите. Во поново време, симболизмот планината е заживеан како обележ?е на ерменскиот национален идентитет. Една од причините е тоа што Арарат се издига над Ереван и има големо присуство во градскиот видик.[10] Како таква, планината е претставена во штитот на грбот на Ермени?а.[11] Истата стоела и на грбот на Ерменската ССР, заедно со српот и чеканот и црвена ?везда зад неа.[12] По распадот на СССР, усвоена е малку изменета верзи?а на грбот на ДР Ермени?а и таквиот стои до денес.[11]
Арарат е прикажан и на разни банкноти на ерменскиот драм од периодот поме?у 1993 и 2001 г.
Поврзано
[уреди | уреди извор]- Арарат (покраина)
- Араратска Рамнина
- 96205 Арарат — астероид наречен по планината
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ 1,0 1,1 ?Агри – Планината Арарат“ — Министерство за култура и туризам на Турци?а, 2005 (англиски)
- ↑ ?Арарат“. Глобална програма за вулканизмоит. Смитсонова установа. Посетено на 2025-08-08. (англиски)
- ↑ 3,0 3,1 Рана американска експедици?а на Арарат (англиски)
- ↑ ГПС-премер во 2007 г. (англиски)
- ↑ Jamie C. Woodward (2009). The physical geography of the Mediterranean. Oxford University Press US. стр. 355. ISBN 978-0-19-926803-0. Посетено на 5 ?уни 2011.
- ↑ Jr Thomas Gaskell Allen; William Lewis Sachtleben (24 ма? 2010). Across Asia on a Bicycle (илуст. издание). Echo Library. стр. 39–41. ISBN 978-1-4068-6782-4. Посетено на 5 ?уни 2011.
- ↑ Eldridge M. Moores; Rhodes Whitmore Fairbridge (30 ноември 1997). Encyclopedia of European and Asian regional geology. Springer. стр. 132. ISBN 978-0-412-74040-4. Посетено на 5 ?уни 2011.
- ↑ ?аневски, Дарко (2025-08-08). ?Подвиг на наши планинари: Македонското знаме се развеа на библиската планина Арарат“. Дневник. Посетено на 2025-08-08.
- ↑ ?Прва Македонка на библиската планина: Катица го освои Арарат“. Дневник. 2025-08-08. Посетено на 2025-08-08.[мртва врска]
- ↑ ?Арарат“. Енциклопеди?а ?Британика“. Посетено на 2025-08-08. (англиски)
- ↑ 11,0 11,1 ?Ермени?а: Грб“. Crwflags.com. Посетено на 2025-08-08.
- ↑ ?Ермени?а во Советскиот Со?уз“. Flagspot.net. Посетено на 2025-08-08.
Библиографи?а
[уреди | уреди извор]- ^ Hewsen, Robert H. (2001), Armenia: A Historical Atlas (I. изд.), Chicago, IL: University of Chicago Press, ISBN 0-226-33228-4
- ^ Мо?се? Хоренски; Томсон, Роберт В. (1978). Истори?а на Ерменците. Кембри?, Масачусетс: Harvard University Press. ISBN 0-674-39571-9.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор] |
?Арарат“ на Ризницата ? |
- ?Арарат — планината во ко?а удри Ноевата арка“. Нова Македони?а. 2025-08-08. Посетено на 2025-08-08.[мртва врска] (македонски)
- ?Онаму каде што се закотвил Дедо Ное“[мртва врска] — Репортажа на ПСД ?Кораб“ за искачува?ето на Арарат во 2006 г. (македонски)
| ||||||||||||||
|